Thứ Sáu, 13/12/2024
Vào các ngày 19/7/2023 và 18/8/2023, Tòa án nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đã đưa ra xét xử vụ án dân sự “Tranh chấp quyền sử dụng đất, hủy quyết định hành chính” giữa Nguyên đơn - bà Phạm Thị Thu Hà với Bị đơn - Hợp tác xã Thương mại Dịch vụ Kinh Tẻ. Đại diện Viện kiểm sát nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh (VKSND Thành phố) kiểm sát việc tuân theo pháp luật tại phiên tòa là Kiểm sát viên Lê Huỳnh Thiện.
Hình ảnh Kiểm sát viên tại phiên tòa
Nội dung vụ án: Căn nhà số 85bis, Xóm Chiếu, Phường 16, Quận 4 (sau đây viết tắt là nhà 85bis Xóm Chiếu) do bà Phạm Kim Dung (mẹ bà Phạm Thị Thu Hà) mua lại của bà Lại Thị Thiệu năm 1964, được chính quyền Việt Nam Cộng Hòa thị nhận ngày 29/5/1964, nền đất bà Dung vẫn phải trả tiền thuê của Công ty Abdoula hàng năm. Đến năm 1972, khu vực này xảy ra hỏa hoạn, trong đó có nhà 85bis Xóm Chiếu. Vì hoàn cảnh khó khăn không thể cất lại nhà, bà Hà đã dựng nhà nhỏ tạm bợ để ở và buôn bán sống qua ngày cho đến ngày giải phóng. Năm 1977, Nhà nước tuyên truyền, vận động Nhân dân tham gia phong trào đi xây dựng kinh tế mới. Ủy ban nhân dân (UBND) Phường 16, Quận 4 thấy gia đình bà Hà khó khăn nên vận động tham gia đi kinh tế mới. Tuy nhiên, gia đình bà chỉ có phụ nữ và trẻ em, không có sức khỏe để tham gia khai hoang nên quyết định về lại Thành phố Hồ Chí Minh và vay tiền mua lại nhà đất số 290/49/3 Đoàn Văn Bơ, Phường 16, Quận 4 để sinh sống, buôn bán. Đến năm 1979, UBND Phường 16 tạm sử dụng khu đất tại nhà 85bis Xóm Chiếu làm Hợp tác xã tiêu thụ Phường 16 để kinh doanh. Bà Phạm Kim Dung nhiều lần liên hệ UBND Phường 16 về sử dụng đất trên thì được trả lời đất chưa sử dụng, tạm thời để Nhà nước sử dụng, đến khi nào cần thì Nhà nước trả lại.
Năm 1989, Hợp tác xã không còn hoạt động và khoán cửa hàng cho người khác kinh doanh, hàng tháng nộp lợi tức cho Phường. Bà Phạm Kim Dung đã 02 lần làm đơn đến UBND Phường 16 xin lại nền nhà 85bis Xóm Chiếu thì UBND Phường 16 hứa sẽ giải quyết cho bà. Sau đó, Hợp tác xã tiêu thụ Phường 16 được bàn giao cho Hợp tác xã Kinh Tẻ quản lý kinh doanh. Do kinh doanh không hiệu quả nên Hợp tác xã Kinh Tẻ dừng hoạt động và cho thuê làm nhà ở.
Ngày 10/7/2007, bà Hà được biết nhà 85bis Xóm Chiếu bị người đang thuê xin hợp thức hóa giấy tờ để công nhận chủ quyền là sai luật và năm 2010, Hợp tác xã Kinh Tẻ trả lại mặt bằng nhà 85bis Xóm Chiếu cho UBND Quận 4 quản lý. Tuy nhiên, Hợp tác xã Kinh Tẻ vẫn tiếp tục sử dụng và cho người khác thuê. Vì vậy, bà Hà có đơn khởi kiện yêu cầu Tòa án nhân dân Quận 4: Buộc Hợp tác xã Kinh Tẻ trả lại nền đất nhà 85bis Xóm Chiếu cho bà. Ngày 12/10/2020, bà Hà bổ sung yêu cầu khởi kiện đề nghị hủy Quyết định số 2302/QĐ-UBND-TH ngày 30/9/2019 về việc tạm quản lý các cơ sở nhà, đất trên địa bàn Phường 16, Quận 4 và Thông báo số 77/TB-UBND ngày 09/4/2020 của UBND Quận 4 về thu hồi nhà, đất tại địa chỉ số 83B (85bis) Xóm Chiếu, Phường 16, Quận 4. Trường hợp được nhận lại nhà đất 83B (85bis) Xóm Chiếu, nguyên đơn cam kết hỗ trợ cho bị đơn 200.000.000 đồng. Tòa án nhân dân Quận 4 đã chuyển hồ sơ đến Tòa án nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh để giải quyết theo thẩm quyền.
Tại phiên tòa, đại diện Viện kiểm sát nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh căn cứ các tài liệu, chứng cứ thu thập trong hồ sơ đã tham gia xét hỏi nguyên đơn, bị đơn, người có quyền và nghĩa vụ liên quan để làm rõ nội dung vụ án. Căn cứ vào các văn bản pháp luật có liên quan, xác định được nguyên đơn không có các giấy tờ về quyền sử dụng đất do cơ quan có thẩm quyền thuộc chế độ cũ cấp cho người sử dụng đất, không có quá trình sự dụng đất ổn định, đồng thời Nhà nước đã quản lý, bố trí sử dụng phần đất trên. Trên cơ sở đó, đại diện Viện kiểm sát đề nghị và đã được Hội đồng xét xử chấp nhận, tuyên án theo hướng bác yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn.
Qua công tác kiểm sát hoạt động tư pháp trong giải quyết vụ án dân sự nêu trên, VKSND Thành phố đã làm tốt chức năng, nhiệm vụ trong việc đảm bảo pháp luật được chấp hành nghiêm chỉnh, thống nhất; bảo vệ tài sản, lợi ích Nhà nước quy định tại Hiến pháp nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam, Điều 2 Luật Tổ chức VKSND năm 2014 và Điều 13 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015./.
Lê Huỳnh Thiện - Phòng 9