Thứ Sáu, 14/02/2025

Tham luận: Giải pháp nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác kiểm sát việc giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm

11/06/2014 - 10:00 | Nghiên cứu, trao đổi

Trong các Chỉ thị công tác hàng năm của ngành, công tác kiểm sát việc giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tốluôn được chú trọngnhấn mạnh. Đặc biệt gần đây nhất là Chỉ thị số 06/CT-VKSTC ngày 06/12/2013 của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân (VSKND) tối caovề tăng cường trách nhiệm công tố trong hoạt động điều tra, gắn công tố với hoạt động điều tra đáp ứng yêu cầu đấu tranh phòng, chống tội phạm đã khẳng định việc thực hiện tốt chức năng kiểm sát việc tiếp nhận và giải quyết tố giác, tin báo về tội phạmvà kiến nghị khởi tố có ý nghĩa cực kỳ quan trọng, góp phần đảm bảo cho pháp luật được thực hiện nghiêm minh, mọi hành vi xâm hại lợi ích của Nhà nước, của tập thể, quyền và lợi ích hợp pháp của công dân được phát hiện, xử lý kịp thời theo pháp luật,không bỏ lọt tội phạm, không làm oan người vô tội.

Thực tiễn công tác kiểm sát việc giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố trong thời gian vừa qua cho thấy, số lượng tố giác, tin báo về tội phạm trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh chiếm một khối lượng khá lớn. Trung bình mỗi năm có trên 10.000 đơn có nội dung tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố được gửi đến Cơ quan điều tra hai cấp thuộc Công an thành phố Hồ Chí Minh.

Trong đó, số đơn thuộc thẩm quyền thụ lý, giải quyết của cấp huyện chiếm khoảng 80% và của cấp thành phố là 20% trên tổng số đơn tiếp nhận.Thành phố Hồ Chí Minh có những đơn vị cấp quận, huyện tiếp nhận trên 500 đơn/năm, như: Quận Bình Tân, Gò Vấp, Tân Phú, huyện Hóc Môn.Riêng năm 2013 tổng số tố giác, tin báo tiếp nhận trên địa bàn thành phố là 10.610 tin báo.

Thực tiễn nêu trên cho thấy, để đảm bảo chất lượng và hiệu quả của công tác giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm nói chung và việc kiểm sát việc giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm nói riêng cũng như đảm bảo kết quả giải quyết theo đúng chỉ tiêu công tác ban hành kèm theo Quyết định số 62 ngày 22/02/2013 của ngành Kiểm sát nhân dân thực sự là một áp lực rất lớn đối với Viện kiểm sát nhân dân hai cấp.

Tuy nhiên, nhận thức được tầm quan trọng của công tác kiểm sát giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, xác định thực hiện tốt công tác này ngoài ý nghĩa hoàn thành nhiệm vụ chính trị của đơn vị, đóng góp vào thành tích chung của ngành còn có ý nghĩa củng cố niềm tin của nhân dân vào cơ quan bảo vệ pháp luật, đảm bảo mọi hành vi phạm tội đều được phát hiện xử lý kịp thời, đúng người, đúng tội, giữ gìn sự nghiêm minh của pháp luật, Viện kiểm sát nhân dân thành phố Hồ Chí Minh đã đề ra nhiều giải pháp, quyết liệt chỉ đạo thực hiện tốt công tác này, cụ thể như sau:

Thứ nhất, chủ động bố trí nhân sự phù hợp để thực hiện công tác kiểm sát tố giác, tin báo về tội phạm

Yếu tố con người giữ một vai trò quan trọng để đảm bảo chất lượng hiệu quả của công tác. Xuất phát từ nhận thức nêu trên, để nâng cao hiệu quả của công tác kiểm sát việc tiếp nhận và giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, Viện kiểm sát nhân dân thành phố đã chú trọng bố trí nhân sự và có phân công mang tính chuyên trách đối với các đơn vị để thực hiện nhiệm vụ này.

Đối với cấp thành phố, từ đầu năm 2013, các phòng nghiệp vụ đã thành lập Tổ tin báo gồm 01 Kiểm sát viên trung cấp và từ 02 đến 03 Kiểm sát viên sơ cấp, chuyên viên chuyên trách về công tác kiểm sát việc giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố.

Nhiệm vụ của Tổ tin báo là định kỳ hàng tuầnchủ động phối hợp với Đội Tham mưu - Tổng hợpvà với cán bộ tổng hợp của các đội án về số đơn mới tiếp nhận;đồng thời phân loại và rà soát các vụ việc, vụ án có khó khăn, vướng mắc, kéo dài để tập thể Lãnh đạo phòng nghiệp vụ của Viện kiểm sát và Cơ quan điều tra cùng cấp làm việc trực tiếp với từng Điều tra viên định kỳ 2 tuần/lần hoặc đột xuất khi cần thiết để họp định hướng giải quyết.

Viện kiểm sát các quận, huyện đều phân công Kiểm sát viên và chuyên viên chuyên trách đối với công tác kiểm sát việc giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm vừa thực hiện chức năng kiểm sát vừa giữ vai trò là bộ phận tham mưu, phối hợp giữa Viện kiểm sát và Cơ quan điều tra trong giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm.

Thông qua hoạt động của Tổ tin báo và bộ phận chuyên trách ở Viện kiểm sát quận, huyện, công tác phối hợp giữa Viện kiểm sát và Cơ quan điều tra ngày càng hiệu quả, nâng cao chất lượng công tác, tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố.

Thứ hai, phối hợp chặt chẽ với Cơ quan điều tra trong rà soát, phân loại tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố

Viện kiểm sát nhân dân hai cấp đã tăng cường công tác phối hợp với Cơ quan điều tra trong rà soát, phân loại cũng như tháo gỡ các vướng mắc, khó khăn trong việc giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm.

Thông qua hoạt động của Tổ tin báo và Bộ phận chuyên trách cũng như Quy chế phối hợp liên ngành, Lãnh đạo Viện kiểm sát và Cơ quan điều tra hai cấp tổ chức họp liên ngành định kỳ hoặc đột xuất để kiểm tra tiến độ giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, lắng nghe những việc đã làm được, chưa làm được và bàn hướng xử lý các tố giác, tin báo về tội phạm.

Việc làm này đã giải quyết dứt điểm nhiều vụ việc phức tạp, kéo dài, đồng thời, qua việc cập nhật thường xuyên, liên tục của Kiểm sát viên Tổ tin báo, Bộ phận chuyên trách đã kiểm sát chặt chẽ số vụ việc tiếp nhận, phân loại thụ lý của Cơ quan điều tra, hạn chế số vụ việc vi phạm thời hạn giải quyết và chấn chỉnh kịp thời đối với Điều tra viên không có hoạt động điều tra trong thời gian dài, đồng thời hạn chế án phải trả hồ sơ để điều tra bổ sung khi đã khởi tố hoặc giải quyết đúng thời hạn các trường hợp có khiếu nại khi ban hành quyêt định không khởi tố vụ án.

Thứ ba, triển khai thực hiện nghiêm túc Thông tư liên tịch số 06

Ngay sau khi Thông tư liên tịch số 06/2013/TTLT ngày 02/8/2013 hướng dẫn thi hành quy định của Bộ luật Tố tụng hình sựvề tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạmvà kiến nghị khởi tố(gọi tắt là Thông tư liên tich số 06)được ban hành và có hiệu lực thi hành từ ngày 16/9/2013, Viện kiểm sát nhân dân thành phố Hồ Chí Minh đã kịp thời đưa nội dung của thông tư vào chuyên đề “Nâng cao chất lượng công tác kiểm sát việc giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm về kiến nghị khởi tố của Cơ quan điều tra trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh”. Ngày 03/10/2013, VKSND thành phố tổ chức Hội nghị chuyên đề để triển khai và quán triệt thực hiện đến các phòng nghiệp vụ thực hành quyền công tố, kiểm sát điều tra của cấp thành phố, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân quận, huyện và Thủ trưởng Cơ quan điều tra hai cấp.

Sau một thời gian thực hiện Thông tư liên tịch số 06 nhận thấy một số Cơ quan điều tra chưa có chuyển biến tích cực trong công tác tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố, Lãnh đạo Viện đã chỉ đạo các phòng nghiệp vụ thực hành quyền công tố, kiểm sát điều tra của cấp thành phố và Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân quận, huyện báo cáo tình hình thực hiện công tác kiểm sát việc tiếp nhận tố giác, tin báo về tội phạm của Cơ quan điều tra cùng cấp. Lãnh đạo Viện kiểm sát thành phố đã báo cáo đề nghị Ban Nội chính Thành ủy thành phố Hồ Chí Minh có biện pháp chỉ đạo các cơ quan có trách nhiệm trong việc tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố trên địa bàn thành phố và thực hiện nghiêm Thông tư liên tịch số 06 nhằm đảm bảo đạt được các chỉ tiêu theo Nghị quyết số 37/2012/QH13 ngày 23/11/2012 của Quốc hội khóa XIII; đồng thời kiến nghị Thủ trưởng Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an thành phố Hồ Chí Minh nhanh chóng triển khai thực hiện Thông tư liên tịch trong ngành Công an thành phố.

Thông qua biện pháp kiến nghị và tranh thủ được sự quan tâm chỉ đạo kịp thời của Cấp ủy địa phương, công tác triển khai thực hiện Thông tư liên tịch trên địa bàn thành phố đã đi vào nề nếp, góp phần chuẩn hóa quy trình giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm trên địa bàn.

Thứ tư, tăng cường hoạt động kiểm sát trực tiếp việc tiếp nhận và giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, chú trọng tổng kết thực tiễn áp dụng pháp luật, tổ chức Hội nghị chuyên đề nâng cao hiệu quả công tác kiểm sát việc giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm

Bên cạnh các giải pháp nêu trên, ngành Kiểm sát nhân dân thành phố Hồ Chí Minh còn chú trọng thực hiện nghiêm túc công tác kiểm sát trực tiếp việc tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố tại Cơ quan điều tra cùng cấp.

Sau khi Kết luận kiểm sát trực tiếp, các đơn vị của ngành Kiểm sát thành phố đã ban hành kiên nghị hoặc tổ chức Hội nghị chuyên đề nâng cao chất lượng công tác kiểm sát tiếp nhận giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố của Cơ quan điều tra với nhiều cách thức khác nhau.

Một số Viện kiểm sát nhân dân quận, huyện tiến hành khảo sát tại Công an xã, thị trấn trước khi tổ chức Hội nghị chuyên đề, qua kiểm sát đã kịp thời phát hiện các vi phạm, như: Tất cả các nguồn tin tiếp nhận đều vào 01 sổ trực ban mà không có sự phân loại; không chuyển ngay vụ việc có dấu hiệu tội phạm đến Cơ quan điều tra mà tự ý giữ lại và tiến hành xác minh, lấy lời khai; ban hành quyết định xử phạt hành chính các đối tượng trong các vụ việc có dấu hiệu tội phạm do không nắm vững các quy định về pháp luật hình sự… Trên cơ sở tổng hợp các vi phạm bổ sung luận cứ cho Hội nghị chuyên đề và đề ra kiến nghị sát thực,cụ thể đối với Thủ trưởng Cơ quan điều tra Công an cấp quận, huyện có biện pháp chấn chỉnh, khắc phục vi phạm; đồng thời, tham mưu cho Cấp ủy địa phương chỉ đạo các cơ quan chức năng thực hiện đúng quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự, tăng cường tuyên truyền pháp luật, nâng cao nhận thức cho người dân trong việc tố giác tội phạm.

Với những giải pháp cụ thể nêu trên trong năm 2013, ngành Kiểm sát thành phố đã kiểm sát chặt chẽ Cơ quan điều tra trong việc giải quyết10.610/11.667tố giác, tin báo về tội phạm (đạt tỉ lệ 90,94%, tăng 13,67% so cùng kỳ).

 

Phạm Văn Gòn - Viện trưởng VKSND Thành phố Hồ Chí Minh

Tin mới