VKSND Thành phố tổ chức Hội nghị chuyên đề “Kinh nghiệm phát hiện vi phạm, ban hành kháng nghị phúc thẩm trong công tác kiểm sát việc giải quyết các vụ án hành chính, vụ việc dân sự trên địa bàn TP.HCM”

Thực hiện Kế hoạch công tác trọng tâm số 02/KH-VKS-VP ngày 29/12/2022 và Kế hoạch số 6146/KH-VKS ngày 10/8/2023 của Viện kiểm sát nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh (VKSND Thành phố), sáng ngày 23/8/2023, VKSND Thành phố đã tổ chức Hội nghị chuyên đề “Kinh nghiệm phát hiện vi phạm, ban hành kháng nghị phúc thẩm trong công tác kiểm sát việc giải quyết các vụ án hành chính, vụ việc dân sự, hôn nhân và gia đình, kinh doanh thương mại, lao động trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh”. Hội nghị được tổ chức bằng hình thức trực tiếp tại điểm cầu VKSND Thành phố và trực tuyến đến điểm cầu VKSND các quận, huyện và thành phố Thủ Đức.

Tham dự Hội nghị, tại điểm cầu VKSND Thành phố có đồng chí Nguyễn Đức Thái - Bí thư Ban cán sự đảng, Viện trưởng VKSND Thành phố, chủ trì Hội nghị; đồng chí Huỳnh Thị Ngọc Hoa và đồng chí Võ Quang Huy - Ủy viên Ban cán sự Đảng, Phó Viện trưởng VKSND Thành phố, điều hành Hội nghị cùng tập thể lãnh đạo, Kiểm sát viên, công chức Phòng 9, Phòng 10; thủ trưởng các đơn vị Văn phòng tổng hợp, Tổ chức cán bộ, Thanh tra VKSND Thành phố và các đồng chí Viện trưởng, Phó Viện trưởng phụ trách của VKSND 21 quận, huyện và thành phố Thủ Đức. Tại điểm cầu VKSND 21 quận, huyện và thành phố Thủ Đức có các đồng chí là Kiểm sát viên, công chức được phân công thực hiện công tác kiểm sát việc giải quyết các vụ án hành chính, vụ việc dân sự, hôn nhân và gia đình, kinh doanh thương mại, lao động (viết tắt là vụ án hành chính, vụ việc dân sự).

Toàn cảnh hội nghị

Mở đầu, Hội nghị được nghe đồng chí Phan Ngọc Khanh - Trưởng Phòng 10 VKSND Thành phố trình bày báo cáo tóm tắt chuyên đề với các nội dung: Tình hình khiếu kiện hành chính; tranh chấp dân sự; thực trạng hoạt động kháng nghị phúc thẩm án hành chính, dân sự của VKSND hai cấp tại Thành phố; các dạng vi phạm về tố tụng và nội dung của Tòa án mà VKSND hai cấp đã kháng nghị và được Tòa án chấp nhận; kinh nghiệm phát hiện vi phạm và giải pháp, kiến nghị nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác kháng nghị phúc thẩm vụ án hành chính, vụ việc dân sự... Qua báo cáo đã đánh giá được số lượng và chất lượng công tác kháng nghị phúc thẩm vụ án hành chính, vụ việc dân sự của VKSND hai cấp tại Thành phố trong năm 2022, theo đó tỷ lệ kháng nghị được Tòa án chấp nhận của án hành chính, dân sự đạt 87,9% (vượt 17,9% so với chỉ tiêu của Quốc hội đề ra tại Nghị quyết 96 và chỉ tiêu ban hành kèm theo Quyết định 139 của VKSND tối cao). Bên cạnh đó, công tác kháng nghị án hành chính, dân sự cũng còn những tồn tại, hạn chế, khó khăn, vướng mắc nhất định như: Vẫn còn kháng nghị không được Tòa án chấp nhận (chiếm tỷ lệ ≥ 12%); tình trạng Tòa án gửi trễ bản án, quyết định; chuyển trễ hoặc không chuyển hồ sơ theo yêu cầu của Viện kiểm sát; còn có cách hiểu và vận dụng khác nhau về cùng một vấn đề giữa các cơ quan tiến hành tố tụng…

Đồng chí Phan Ngọc Khanh - Trưởng phòng 10 VKSND Thành phố báo cáo tóm tắt chuyên đề

Tham gia thảo luận tại Hội nghị, đại diện các đơn vị đã trình bày nhiều ý kiến đóng góp nhằm nâng cao chất lượng công tác kháng nghị phúc thẩm vụ án hành chính, vụ việc dân sự, ý kiến tập trung vào các vấn đề về kinh nghiệm phát hiện vi phạm, giải pháp nâng cao chất lượng kháng nghị, công tác phối hợp giữa Viện kiểm sát cấp trên và Viện kiểm sát cấp dưới, phối hợp giữa Tòa án và Viện kiểm sát trong việc gửi bản án, quyết định cho Viện kiểm sát…

Các đơn vị tham luận tại hội nghị

Phát biểu chỉ đạo đối với lĩnh vực được phân công phụ trách, đồng chí Huỳnh Thị Ngọc Hoa - Ủy viên Ban cán sự đảng, Phó Viện trưởng VKSND Thành phố, phụ trách Phòng 9 đã xác định: Để hạn chế tình trạng gửi trễ bản án, quyết định của Tòa án, hai Ngành cần phải tăng cường hơn nữa công tác phối hợp, nếu có khó khăn, vướng mắc cần tranh thủ sự ủng hộ của cấp ủy địa phương. Trong trường hợp thời hạn kháng nghị của Viện kiểm sát cùng cấp không còn thì có quyền báo cáo đề nghị kháng nghị phúc thẩm đến Viện kiểm sát cấp trên trực tiếp. Đối với ý kiến về việc một số Kiểm sát viên ngại làm công tác kiểm sát việc giải quyết vụ án hành chính, vụ việc dân sự vì áp lực kiểm điểm khi có án hủy, sửa có trách nhiệm của Viện kiểm sát. Đồng chí Hoa cũng nhấn mạnh: cần phải phân biệt giữa kiểm điểm quy trách nhiệm để xử lý kỷ luật và kiểm điểm nhằm rút kinh nghiệm để nâng cao kỹ năng, bản lĩnh nghiệp vụ cho Kiểm sát viên, kiểm điểm là cần thiết nhưng phải hiểu theo chiều hướng xây dựng ngày càng tốt hơn.

Cùng phát biểu chỉ đạo đối với lĩnh vực được phân công phụ trách, đồng chí Võ Quang Huy - Ủy viên Ban cán sự đảng, Phó Viện trưởng VKSND Thành phố, phụ trách Phòng 10 đã có đề xuất đối với VKSND tối cao: cần phải xây dựng thông tư liên tịch giữa Tòa án và Viện kiểm sát theo hướng có cơ chế bảo đảm việc Tòa án gửi bản án, quyết định đúng hạn cho Viện kiểm sát; chuyển hồ sơ kịp thời khi Viện kiểm sát có yêu cầu, đồng thời quy định thẩm quyền, trình tự, thủ tục xem xét đối với việc kháng nghị quá hạn, khi Tòa án gửi bản án, quyết định đến Viện kiểm sát đã hết thời hạn kháng nghị hoặc không chuyển hồ sơ đến cho Viện kiểm sát theo yêu cầu thì Viện kiểm sát có quyền kháng nghị quá hạn. Ngoài ra, Đồng chí còn nêu thực trạng trong một số trường hợp Viện kiểm sát kháng nghị phúc thẩm để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự nhưng đương sự lại không kháng cáo hay rút kháng cáo và rút đơn khởi kiện tại phiên tòa phúc thẩm, xuất phát từ việc tôn trọng quyền của các đương sự, Viện kiểm sát rút kháng nghị (trừ trường hợp bảo vệ lợi ích Nhà nước, lợi ích người thứ ba).

Đồng chí Võ Quang Huy - Phó Viện trưởng VKSND Thành phố, phụ trách Phòng 10  và đồng chí Huỳnh Thị Ngọc Hoa - Phó Viện trưởng VKSND Thành, phụ trách Phòng 9 giải đáp các vướng mắc và phát biểu chỉ đạo theo các lĩnh vực được phân công phụ trách

Kết luận tại Hội nghị, đồng chí Nguyễn Đức Thái - Bí thư Ban cán sự Đảng, Viện trưởng VKSND Thành phố nhấn mạnh: công tác kiểm sát việc giải quyết các vụ án hành chính, vụ việc dân sự đã được toàn Ngành xác định là công tác trọng tâm và kháng nghị là quyền năng khẳng định vị thế, vai trò của Viện kiểm sát trong kiểm sát các hoạt động tư pháp. Để nâng cao chất lượng kháng nghị, Kiểm sát viên, công chức phải có trình độ, kỹ năng, bản lĩnh và kinh nghiệm, chuyên đề hôm nay chính là buổi để nâng cao kinh nghiệm, kỹ năng trong phát hiện vi phạm nhằm thực hiện quyền kháng nghị của Viện kiểm sát. Đồng chí Viện trưởng đã biểu dương tinh thần trách nhiệm của Phòng 9, Phòng 10 VKSND Thành phố trong việc xây dựng và tham mưu tổ chức Hội nghị chuyên đề.

Qua nội dung chuyên đề và tham luận của các đại biểu tham dự Hội nghị, đồng chí Viện trưởng đề cao vai trò của người đứng đầu trong việc nâng cao chất lượng công tác kháng nghị, thủ trưởng các đơn vị cần phải nâng cao nhận thức, xác định công tác kháng nghị không đơn thuần là chỉ tiêu mà là thước đo để đánh giá chất lượng, hiệu quả công tác. Trong công tác phối hợp giữa Viện kiểm sát cấp trên và Viện kiểm sát cấp dưới, Đồng chí yêu cầu cần phải quán triệt Thông báo kết luận chỉ đạo ngày 10/8/2023 của VKSND tối cao tại Hội nghị rút kinh nghiệm về công tác kháng nghị án hình sự, dân sự, hành chính, trong đó tập trung nội dung “Cần có sự phối hợp tốt giữa Viện kiểm sát cấp trên với cấp dưới, đảm bảo thống nhất trong công tác kháng nghị như khi Viện kiểm sát cấp dưới xin ý kiến về việc kháng nghị, Viện kiểm sát cấp trên cần có quan điểm, hướng dẫn cụ thể; khi Viện kiểm sát cấp dưới kháng nghị nhưng Viện kiểm sát cấp trên thấy căn cứ kháng nghị không vững chắc dẫn đến rút kháng nghị thì cần phải trao đổi với Viện kiểm sát đã kháng nghị về quan điểm, lý do rút kháng nghị”. Để tăng cường và đảm bảo hiệu quả cho việc phát hiện vi phạm, ban hành kháng nghị phúc thẩm, mỗi Kiểm sát viên cần tích cực tập thông qua hình thức tự đào tạo, nghiên cứu kỹ các dạng vi phạm thông qua các thông báo rút kinh nghiệm và chuyên đề nghiệp vụ. Đồng thời, Đồng chí giao nhiệm vụ cho Phòng 9, Phòng 10, trên cơ sở chuyên đề hôm nay phải xây dựng được Bảng hướng dẫn kỹ năng kiểm sát bản án, quyết định để ban hành kháng nghị đối với VKSND hai cấp Thành phố Hồ Chí Minh trong năm 2024./.

         Trâm Anh - Phòng 9