Thứ Tư, 30/04/2025
Thực hiện Kế hoạch số 3832/KH-VKS ngày 28/12/2023 của Viện kiểm sát nhân dân (VKSND) Thành phố Hồ Chí Minh và Kế hoạch số 20/KH-VKS ngày 11/01/2024 của VKSND Quận 1 về công tác kiểm sát năm 2024, ngày 01/03/2024, VKSND Quận 1 đã phối hợp với Tòa án nhân dân Quận 1 tổ chức phiên tòa rút kinh nghiệm Cụm vụ án lao động sơ thẩm về “Tranh chấp đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động” giữa nguyên đơn - bà Bùi Thị Bích Thủy và bị đơn - Công ty Cổ phần Thương mại Bia Sài Gòn Trung Tâm. Kiểm sát việc tuân theo pháp luật tại phiên tòa là Kiểm sát viên Nguyễn Thị Ngọc Liên.
Tham dự phiên tòa rút kinh nghiệm có đồng chí Dương Thị Hải Yến, Phó Viện trưởng VKSND Quận 1 và các Kiểm sát viên, công chức công tác trong khâu Kiểm sát việc giải quyết các vụ án hành chính, vụ việc kinh doanh, thương mại, lao động và những việc khác theo quy định của pháp luật VKSND Quận 1; cùng dự còn có các đồng chí là lãnh đạo, Kiểm sát viên các VKSND trong Cụm gồm: Quận 3, Quận 6, Quận 7, Quận 10 và huyện Hóc Môn.
Toàn cảnh phiên tòa
Nội dung vụ án:
Nguyên đơn trình bày: Bà Bùi Thị Bích Thủy làm việc tại Công ty Cổ phần Thương mại Bia Sài Gòn Trung Tâm (gọi tắt là “Công ty”), từ năm 2008, Hợp đồng lao động số 165-NV/2008/HDLD-TMTT, vị trí công việc là nhân viên Kế toán, địa điểm làm việc tại chi nhánh của Công ty, loại hợp đồng không xác định thời hạn, từ ngày 01/7/2008.
Tháng 08 năm 2019, bà Thủy được điều chuyển về vị trí nhân viên Chứng từ hỗ trợ bán hàng, phụ trách Khu vực Quận 4 và Quận 7, địa điểm làm việc là trụ sở Công ty tại 29 Nguyễn Khắc Nhu, phường Cô Giang, Quận 1. Trong quá trình làm việc, bà Thủy luôn hoàn thành tốt công việc của mình.
Ngày 27/12/2019, bà Thủy nhận được Thông báo số 372/TB-BSGTT của Công ty về việc “điều động lao động”, theo đó: Công ty tự ý thay đổi công việc khác so với hợp đồng lao động, thay đổi bà Thủy sang vị trí công việc mới là nhân viên giao nhận bao bì - Kho Bình Tây và ban hành Quyết định số 1083/QĐ- BSGTT ngày 30/12/2019 về việc “điều chuyển công tác” nhân viên theo Thông báo số 372. Không đồng ý với việc đơn phương điều chuyển công việc khác so với Hợp đồng lao động, do vị trí mới không đúng trình độ chuyên môn nghiệp vụ, bà khiếu nại Quyết định nêu trên. Tuy nhiên Công ty đã không giải quyết.
Ngày 28/02/2020, Công ty tiếp tục ban hành Thông báo số 40/TB-BSGTT yêu cầu bà Thủy "nghỉ chờ việc” và chuyển vào danh sách “giải quyết lao động dôi dư”, Công ty đã tự động giảm tiền lương và không chi trả các khoản phúc lợi, phụ cấp cũng như chế độ, chính sách chung của Công ty với riêng cá nhân bà Thủy.
Ngày 28/12/2020, Công ty tiếp tục ban hành Thông báo số 399/TB-BSGTT, thông báo cho bà Thủy biết về việc Công ty đơn phương thay đổi mức lương chi trả cho người lao động mà không có bất kỳ một sự thoả thuận nào với bà Thủy.
Ngày 28/04/2021, tại phiên hoà giải do Phòng Lao động Thương binh và Xã hội của UBND Quận 1, phía Công ty thừa nhận đã có hành vi sai phạm đối với bà Thủy, đã vi phạm các quy định của pháp luật lao động, vi phạm Hợp đồng lao động số 165-NV/2008/HĐLĐ-TMTT và Công ty cam kết khắc phục theo thoả thuận đã đạt được.
Liên tục thời gian sau đó, Công ty đã cố tình kéo dài việc bố trí lại công việc theo Hợp đồng lao động bằng cách đề nghị các vị trí công việc mới không đúng với chuyên môn nghiệp vụ, không đúng công việc trên Hợp đồng lao động, không phù hợp với sức khỏe, tuổi tác, nhằm mục đích gây khó khăn cho bà Thủy.
Việc này đã gây tổn thương nghiêm trọng về tinh thần và sức khoẻ, dẫn đến bà Thủy bị mất ngủ và suy nhược một thời gian dài phải điều trị y tế. Bản thân bà Thủy là mẹ đơn thân đang nuôi 02 con ở tuổi ăn học, cần một công việc ổn định và đã quá tuổi để có thể tìm kiếm một công việc khác.
Ngày 28/02/2022, bà Thủy nhận được Email từ tài khoản phuongt@sabeco.com.vn, tên Tran Phương - Trung Tam, có nội dung “Công ty sẽ chấm dứt hợp đồng lao động với bà Thủy từ ngày 01/4/2022” lý do được nêu ra là mất việc làm do thay đổi cấu trúc Công ty theo Điều 42 Bộ luật Lao động năm 2019.
Nhận thấy, việc Công ty ban hành Quyết định chấm dứt hợp đồng lao động với bà Thủy, căn cứ theo Điều 42 Bộ luật Lao động 2019 là không đúng với quy định pháp luật lao động và không có sự thương lượng, thoả thuận với bà Thủy.
Vì vậy, bà Thủy khởi kiện yêu cầu Toà án giải quyết những vấn đề sau:
1. Buộc Công ty Cổ phần Thương mại Bia Sài Gòn Trung Tâm thu hồi Quyết định số 326/QĐ-BSGTT ngày 30/3/2022 về việc chấm dứt hợp đồng lao động, bố trí lại vị trí công việc theo đúng Hợp đồng lao động số 165-NV/2008/HĐLĐ-TMTT.
2. Thanh toán tiền lương trong những ngày Bà không được làm việc theo Hợp đồng lao động tính từ ngày Công ty đơn phương chấm dứt hợp đồng cho đến khi có Quyết định/Bản án có hiệu lực pháp luật của Toà án có thẩm quyền, tạm tính từ 01/04/2022 đến hết 31/12/2023 với số tiền: 11.300.000đ x 21 tháng = 237.300.000đ
Đồng thời đóng bổ sung bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp trong những ngày tôi không được làm việc.
Bồi thường 06 tháng tiền lương do hành vi đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật, với số tiền: 11.300.000đ x 6 tháng = 67.800.000đ.
Tổng cộng số tiền yêu cầu, tạm tính từ 01/4/2022 đến hết 31/12/2023 305.100.000đ (Ba trăm lẻ năm triệu một trăm ngàn đồng chẵn).
3. Trong trường hợp Công ty không muốn nhận lại người lao động, Bà yêu cầu khoản tiền bồi thường cho người lao động. Mức yêu cầu bồi thường là 36 tháng lương theo hợp đồng lao động (bao gồm: tiền lương + khoản thu nhập khác tương đương lương) để chấm dứt hợp đồng, với số tiền: 11.300.000 x 36 tháng = 406.800.000đ (Bốn trăm lẻ sáu triệu tám trăm ngàn đồng chẵn).
4. Yêu cầu bồi thường tổn thất về tinh thần do hành vi thiếu tôn trọng, chèn ép của Công ty đối với Bà trong suốt thời gian dài mà Bà đã phải gánh chịu, với số tiền là 1.490.000đ (Một triệu bốn trăm chín chục ngàn đồng chẵn).
Bị đơn trình bày: Công ty xác nhận việc ký kết hợp đồng lao động với bà Thủy vào năm 2008. Ngày 30/5/2019, Công ty quyết định chấm dứt hoạt động của chi nhánh nơi bà Thủy đang làm việc. Nhằm tạo công ăn việc làm cho bà Thủy khi chi nhánh bị chấm dứt hoạt động, bà Thủy được chuyển qua công việc mới là nhân viên Chứng từ hỗ trợ bán hàng (Quận 4, Quận 7) thuộc Phòng kinh doanh và bà Thủy không có ý kiến gì về việc điều chuyển này.
Ngày 30/12/2019, khi đang trong quá trình tái cơ cấu, Công ty đã chuyển bà Thủy qua làm công việc mới là nhân viên Giao nhận bao bì thuộc kho Bình Tây. Trong các cuộc họp giải quyết sắp xếp công việc mới cho bà Thủy, Công ty đã giải thích rõ do Công ty đang có phương án tái cấu trúc, nên sẽ không còn vị trí nhân viên Chứng từ hỗ trợ bán hàng. Công ty đã đề xuất nhiều vị trí công việc khác để bà Thủy chọn phù hợp với trình độ chuyên môn, năng lực của Bà.
Tuy nhiên, bà Thủy từ chối không nhận bất kì công việc nào. Do đó, ngày 28/02/2020, Công ty ban hành Thông báo số 40/TB-BSGTT, theo đó thông báo bà Thủy sẽ nghỉ chờ việc từ ngày 01/03/2020, tiền lương trong thời gian nghỉ chờ việc sẽ theo hệ số lương nhân với mức lương tối thiểu vùng do Nhà nước quy định.
Ngày 30/7/2020, Hội đồng quản trị Công ty ban hành Nghị quyết thay đổi cơ cấu tổ chức. Theo đó, Công ty không còn tồn tại Phòng Kinh doanh và vị trí nhân viên Chứng từ hỗ trợ bán hàng.
Ngày 24/02/2022, Công ty hoàn tất việc nộp hồ sơ thay đổi cơ cấu tổ chức, tổ chức lại lao động đến Uỷ ban nhân dân Tp. Hồ Chí Minh (Hồ sơ bao gồm Phương án sử dụng lao động đã được Công đoàn cơ sở của Công ty Bia Sài Gòn xác nhận đồng ý). Trong Phương án sử dụng lao động, có 03 người lao động bị mất việc làm do thay đổi cơ cấu Công ty, trong đó có bà Thủy.
Việc thay đổi cơ cấu tổ chức, tổ chức lại lao động có ảnh hưởng trực tiếp đến công việc của những người lao động thuộc Phòng Kinh doanh (trong đó có bà Thủy). Do đó, Công ty đã chấm dứt Hợp đồng lao động với bà Thủy do thay đổi cơ cấu tổ chức, tổ chức lại lao động đúng theo quy định pháp luật. Vì vậy, Công ty không đồng ý với toàn bộ yêu cầu khởi kiện của bà Thủy.
Phiên tòa được lựa chọn có nhiều tình tiết phức tạp, vụ án điển hình, tranh chấp kéo dài, có sự tham gia của người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của nguyên đơn và bị đơn. VKSND Quận 1 đã lựa chọn vụ án phù hợp với các tiêu chí của phiên tòa rút kinh nghiệm được quy định tại Hướng dẫn số 32/HD-VKSTC ngày 30/11/2018 của VKSND tối cao.
Quá trình nghiên cứu vụ án, Kiểm sát viên đã đề xuất quan điểm rõ ràng và áp dụng điều luật phù hợp quy định pháp luật, thể hiện tốt vai trò kiểm sát hoạt động tư pháp. Tại phiên tòa, Kiểm sát viên đã đặt những câu hỏi trọng tâm, liên quan đến quyền lợi của các đương sự, làm rõ được nội dung vụ án. Kiểm sát viên tập trung hỏi sâu vào những vấn đề còn vướng mắc của vụ án, bài phát biểu chi tiết cụ thể, có sửa đổi bổ sung cho phù hợp với diễn biến phiên tòa, thực hiện tốt chức trách nhiệm vụ được giao, quan điểm của Viện kiểm sát được Hội đồng xét xử chấp nhận.
Kiểm sát viên Nguyễn Thị Ngọc Liên thực hiện kiểm sát việc tuân theo pháp luật tại phiên tòa
Sau khi kết thúc phiên tòa, lãnh đạo VKSND Quận 1 đã chủ trì cuộc họp rút kinh nghiệm tại đơn vị với sự tham gia của các lãnh đạo, Kiểm sát viên tham dự phiên tòa. Thông qua việc đóng góp ý kiến, buổi họp đã nêu những ưu điểm cũng như tồn tại, hạn chế của Kiểm sát viên trong quá trình kiểm sát xét xử, qua đó rút kinh nghiệm chung đối với các Kiểm sát viên, công chức trong toàn đơn vị và trong Cụm. Tất cả các ý kiến đều đánh giá cao vai trò của Kiểm sát viên tại phiên tòa. Phiên tòa rút kinh nghiệm đạt yêu cầu đề ra.
Phát biểu tại buổi họp, lãnh đạo VKSND Quận 1 và Kiểm sát viên Nguyễn Thị Ngọc Liên đã cảm ơn và tiếp thu ý kiến đóng góp của các đồng chí lãnh đạo, Kiểm sát viên. Đơn vị sẽ rút kinh nghiệm và tiếp tục hoàn thiện nhằm nâng cao trình độ, kỹ năng nghiệp vụ của Kiểm sát viên, góp phần đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp trong thời gian tới./.
Vũ Trâm Anh